Ceviz aşısı, ceviz yetiştiriciliğinde ekonomik üretime ve çoğaltmaya uygun bir yöntemdir. Ancak ceviz aşısı yapmak, diğer meyve türlerini aşılamaya göre daha zordur. Bunun en önemli nedeni, kalem aşılama sırasında kesilen bölgede kanama oluşması ve göz aşılama sırasında göz altında hava boşluğu kalmasıdır. Bu sorunlar, özellikle kanama, aşının tutma riskini azaltır. Bu yüzden ceviz aşısı yapılırken, ağaç bir süre bekletilir ya da aşının yapılacağı bölgenin aşağısında kısa kesikler açılır.

Ceviz aşısı yapılması sırasında kallus oluşması nedeniyle yüksek sıcaklık gerekir. Dış ortamdaki aşılamada 25-27 derece sıcaklıkta aşı daha iyi tutar. Sıcaklık yeterli olmadığı takdirde, dışarıdan aşı yerinin ısıtılması tavsiye edilir. Ceviz aşısında kalem aşı yapıldığı sırada kallus oluşumu ve öz suyun akışı, iletim dokularındaki bağlantıya mani olabilir. Aşılama, açık alanlarda iklim koşullarına bağlı olarak Nisan ve Mayıs aylarında yapılabilir. Durgun aşılarda da iklime göre Ağustos ayının 20'sinden itibaren Eylül ayının 15'ine kadar ceviz aşılama yapılabilir. Aşılama sırasında çöğür ve aşı kalemindeki kabuk kalınlığının aynı olması, yani aynı yıldaki sürgünler olması aşının tutmasını kolaylaştırır.

Ceviz aşısı için kullanılan yöntemler başlıca dört tanedir. Bu aşılar yama göz aşısı, omega aşısı, yarma kalem aşısı ve dilcikli aşı olarak tanımlanır. Şimdi bu yöntemlerle ceviz aşısı nasıl yapılır, bunu inceleyelim.

Bu ceviz aşısının yapılma zamanı, çöğürün kabuk vermesinin kontrolüyle belirlenir. Aşıya gelen çöğürler bir hafta kadar önceden sulanmaya başlanmalı, 1-2 gün içinde çöğür yaprakları temizlenmeli ve uçları alınmalıdır. Üzerlerinde 2-3 tane yaprak kalmalıdır. Ceviz aşılamada en önemli etken, günlük kesilen aşı kalemlerinin kullanılmasıdır. Kalemlerin pişkin ve dolgun olması aşının tutmasını kolaylaştırır. Çift ağızlı özel bir aşı bıçağıyla aşı yapılmalıdır. Çöğürün aynı yılın sürgünü olmasına da dikkat edilmelidir. Ceviz aşılandıktan 3 hafta sonra kontrolü yapılmalı, aşı bağı da çözülmelidir.

Bu aşılama, daha önceden yama göz aşısı yapılmış ve başarılı olunmamış yaşlı çöğürlerin sökülmesi ve aşılanmasıyla yapılır. Çöğürler kapalı bir yere sıcaklık kontrolü altında tutulur. Bu yöntem, ceviz aşılamada pek tercih edilmez.

Ceviz aşılamada bu yöntem, çöğürle kalemin farklı yaşlarda olmasında, ancak çaplarının aynı olmasında tercih edilir. Yazın uygulanan yama göz aşısında, çöğürler aşı tutmadıysa daha sonraki yılda ilkbaharda dilcikli aşı uygulanır.

Ceviz aşılamada uygulanan kalem aşıları, genellikle ağaca su sürülmeden yapılmaktadır. Eğer su sürülmüşse, aşının altından çizilerek, kesilerek suyun çıkması sağlanır. Yarma kalem aşısı, yazın aşılanmasına rağmen aşının tutmadığı bir yaş çöğürlere ve beş yaş yabani cevizlere bile yapılabilir. Burada dikkat edilmesi gereken, ilkbaharda yapılan aşılamada çöğür tepesinin aşılamadan önce fidanın kalınlığına göre, topraktan 20-30 cm yukarıdan kesilmesidir. Daha sonra öz suyun akması için de 10 gün kadar beklenerek aşı yapılmalıdır.

10-15 cm uzunluğundaki ceviz kalemlerinde 2-3 göz vardır. Ceviz fidanında anaç ile kalem yüzeyinin tek seferde pürüzsüz şekilde kesilmesi gerekir. Burada kullanılan bıçakların keskin olması gerekir. İlkbaharda sürgünler tam olarak geliştiğinde aşı kalemleri alınmalıdır. Bunlar nem geçirmeyen aşı bantlarıyla bağlanmalıdır. Bu, su kaybını önler ve hastalıklardan korunmaya yardımcı olur. Kalemin tepesi de aşı macunuyla ya da sütut denilen beyaz boyayla kapatılır.

Ceviz aşısı nasıl yapılır konusunda sizlere bilgiler vermeye çalıştık. Umarız faydalı olmuştur. Ceviz yetiştiriciliğinde aşılamanın önemi büyüktür. Verimin artmasında ve çoğaltmada aşılama en büyük yardımcınızdır.